Сайта кӗр | Регистраци | Сайта кӗрсен унпа туллин усӑ курма пулӗ
 +0.3 °C
Ӳркевлӗх ӳкерет, пите пӗҫертет; хастарлӑх хӑтарать, чапа кӑларать.
[ваттисен сӑмахӗ]
 

И (МЧЧЧФС)

Икӗ (ик) аллуна шарт! ҫап всплеснуть [сплеснуть] руками.
Ах, атте те, ах, анне, эпӗ тухса кайсассӑн, ик аллуна шарт! ҫапӑн. Чӑваш хӑлӑх юррисем.

Икӗ (ик) вут хушшине тӑрса юл оставаться / остать­ся между двух огней.
— Хивре пулчӗ, хивре. Пирӗн ӑҫта кайса кӗрес? Эпир икӗ вут хушшинче тӑрса юлтӑмӑр. К. Турхан.

Икӗ (ик) майлӑ кастар быть изменчивым, непостоян­ным (о человеке).
Икӗ питлӗ ҫын ик майлӑ кастарать. Ваттисен сӑмахӗсем.

Икӗ (ик) пӗҫҫине шарт! ҫап крайне удивляться / уди­виться чему.
— Ай, тамаша,— терӗ вал, ик пӗҫҫине шарт! ҫапса. — Сан валли колхозра ӗҫ тупӑнмастчӗ-и? В. Эльби.

Илеме яр портить вид чего.
Лӑпсӑр-лапсӑр хупӑ лаҫ ял илемне вӑл ярать.

Илем кӗрет [килет] становится красивым (красивее) что.
Ҫураки вӑхӑтӗнче уй-хире илем кӗрет, унта чӗрӗ пурнӑҫ пуҫланать. С. Аслан. Сарӑ кайӑк юрласан, Сада илем килет-ҫке; Мерчен сӑвӑ каласан, Вӑййа илем кӗрет-ҫке. В. Давыдов-Анатри. Садсем шап-шурӑ ҫеҫке ҫурсан, илем килет тӑван ҫӗршывӑн. И. Ивник.

Илем кӗрт украшать/украсить что, придавать / придать красивый [живописный] вид чему.
Ҫӗмӗрт ҫеҫкисем яла илем кӗртеҫҫӗ, унта-кунта тутлӑ шӑршӑ кӑларса чуна хӗпӗртеттереҫҫӗ. П. Осипов.

Ирӗк пар давать / дать волю кому-чему.
Тӑвансем, туссем, килӗр, Кӗреке умне ларӑр! Ваттисем пире пиллӗр, Савӑнма ирӗк парӑр! Уйӑп М. Ҫук, Са­мара памастпӑр. Наступление кӗрсе кайма ирӗк парӑр мана. В. Бурнаевский.

Ирӗке кӑлар освобождать / освободить кого-что, давать / дать свободу кому-чему.
Пурнӑҫа ирӗке кам кӑларчӗ, Вутлантарчӗ этемӗн чунне? И. Тукташ. Таракан тӑшмана йӗрлесе Совет Ҫар ҫыннисем Таня хӗн курса вилнӗ яла та ирӗке кӑлараҫҫӗ. П. Хусанкай.

Ирӗке тух 1. освобождаться / освободиться (1. стать свободным, независимым; приобрести свободу; 2. стать свободным, располагающим временем, не занятым де­лами).
1. Ирӗке тухас шанчӑка ҫухатма пуҫланӑ ҫынсем трук савӑнса ӳкрӗҫ. М. Кипек. 2. Ирӗке тухнӑ бригада сывлӑш ҫавӑрса ассӑн сывласа ярсан, Чапаев каллех шуррисен ҫарне тустарма тытӑнать. В. Бурнаевский.

Ирӗкӗнчен тух 1. выходить / выйти из повиновения кого, чьего; 2. выходить / выйти из под зависимости кого, чьей.
1. Аҫупа аннӳ ирӗкӗнчен ирте пуҫларӑн-и? П. Оси­пов. Вӑл ачисем ашшӗ-амӑшӗн ирӗкӗнчен тухманнине юратать. Н. Мранькка. 2. Вӑл турӑпа патша ирӗкӗнчен тухасса кам шутлать. А. Артемьев.


 
 
Статья каҫми :: Пичет версиӗ

Admin тӳрлетнӗ, информацие 2007-12-16 22:06:49 вӑхӑтра улӑштарнӑ. 6763 хут пӑхнӑ.
Orphus

Баннерсем

Шутлавҫӑсем